Miejska Trasa Turystyczna
Urząd Miasta w Słupcy informuje, że zaczął realizować projekt stworzenia Miejskiej Trasy Turystycznej. Projekt obejmuje wybranie i opisanie najatrakcyjniejszych punktów turystycznych w mieście oraz utworzenie multimedialnych wideoprezentacji obiektów. Mamy nadzieję, że przyczyni się to pozytywnie do promocji miasta wśród turystów,a mieszkańcom przybliży czasem nieznane fakty związane z naszym Miastem.
Poniżej prezentujemy wybrane przez nas punkty wraz z opisami, natomiast użytkowników naszego miejskiego portalu serdecznie zapraszamy do zgłaszania swoich uwag i propozycji zmian, zarówno wybranych przez nas punktów, jak i ich opisów. Swoje sugestie możesz przesłać na adres: promocja2@miasto.slupca.pl
Nasza propozycja trasy:
Poniżej prezentujemy wybrane przez nas punkty wraz z opisami, natomiast użytkowników naszego miejskiego portalu serdecznie zapraszamy do zgłaszania swoich uwag i propozycji zmian, zarówno wybranych przez nas punktów, jak i ich opisów. Swoje sugestie możesz przesłać na adres: promocja2@miasto.slupca.pl
Nasza propozycja trasy:
Lp. | Nazwa punktu | Charakterystyka |
|
Były obóz |
Na przełomie 1914/1915 roku w pasie przygranicznym niemieccy okupanci zbudowali obóz dla jeńców I wojny światowej. W roku 1918 przetrzymywano w nim również konspiratorów z Polskiej Organizacji Wojskowej regionu słupeckiego. Po zakończeniu I wojny światowej obóz był miejscem koncentracji III batalionu 29 Pułku Strzelców Kaniowskich. W okresie wojny polsko – bolszewickiej jeńcami obozu byli żołnierze Armii Czerwonej, a po podpisaniu pokoju w Rydze – internowani byli Rosjanie i Ukraińcy z Ukraińskiej Armii Ludowej (był to największy obóz w Polsce w okresie wojny polsko – bolszewickiej). |
|
Cmentarz Jeniecki z lat 1914 - 1921 |
Na obozowym cmentarzu pochowano ponad 8 tysięcy jeńców z dwóch wojen, różnego wyznania, o czym może świadczyć zachowana jedynie na zdjęciach brama cmentarna z symbolami prawosławia, katolicyzmu, islamu oraz judaizmu. |
|
Kościół p.w. Bł. Michała Kozala; Park im. Jana Pawła II | Katolicka świątynia erygowana 26 września 1996r. Najnowszy ze słupeckich kościołów. Przy parafii tworzony jest obecnie park im. Jana Pawła II |
|
Starostwo Powiatowe |
Niegdysiejsza komora celna utworzona jeszcze w czasie zaborów. W listopadzie 1918 roku zajęli ją na swą siedzibę POW-iacy. Obecnie gmach Starostwa Powiatowego. |
|
Ulica Poznańska dom dra Bronisława Gutowskiego | Dawny dom doktora Bronisława Gutowskiego(?- 22 lipca 1915) – lekarz powiatowy, pierwszy prezes słupeckiej Straży Ogniowej. Obecnie miejscowy oddział banku PKO BP |
|
Ulica Bóźnicza - synagoga | Synagoga, wzniesiona w 2.połowie XIX. Orientowana, na planie prostokąta, z płytkimi ryzalitami elewacji południowej i północnej, z dwukondygnacyjną dobudówką przy narożniku południowo-zachodnim. W budynkach mieściła się m.in. mykwa - łaźnia rytualna. Obecnie własność Gminy Wyznaniowej Żydowskiej we Wrocławiu – opuszczona. |
|
Ulica Elektrowniana – budynek dawnej elektrowni | Miejska Elektrownia – własność gminy miejskiej. Jej budowę rozpoczęli Niemcy podczas I wojny światowej, dokończyło ją miasto. Turbina mieściła się w niskim budynku u zbiegu ulic Sienkiewicza i Mickiewicza, obok, od strony ulicy Elektrownianej stał drugi budynek zespolony z pierwszym niewielkim łącznikiem. W 1918 roku mieściły się tam: magistrat, szkoła podstawowa oraz łaźnia. Kiedy szkoła otrzymała nową siedzibę na Placu Szkolnym w budynku elektrowni pozostał magistrat i łaźnia. Słupecka elektrownia jako jedyna w powiecie zaczęła dostarczać (w 1929 roku) prąd do uruchomienia silników elektrycznych. W 1934 roku wyprodukowano tam łącznie 67 878 kWh prądu, z którego korzystało 545 odbiorców. Podczas wojny 60% wartości elektrowni uległo znacznym zniszczeniom – pod koniec 1947 roku na przeprowadzenie koniecznego remontu urządzeń miasto zaciągnęło pożyczkę z Polskiego Banku Komunalnego w Łodzi. W 1948 samorządową elektrownię upaństwowiono, a w początkach lat pięćdziesiątych uległa ona likwidacji. Obecnie w przebudowanym budynku byłej elektrowni mieści się Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna. |
|
Kościół św. Leonarda, łaskami słynący Krzyż | Kościół p.w. św. Leonarda – drewniany, kryty gontem, w XIV wieku wzmiankowany jako szpitalny. Wielokrotnie restaurowany, w XVI stuleciu zyskał swój dzisiejszy kształt. Znajdują się tam między innymi: gotycki obraz z 1460 roku przedstawiający św. Leonarda, kamienna kropielnica z 1521 r., w bocznym ołtarzu krucyfiks z 1500 roku, uznawany za cudowny, na wieży kościoła znajduje się chorągiewka z datą: 1732. |
|
Plac Parysa – tablica pamiątkowa |
Tadeusz Parys (25.03.1887-1940) Burmistrz Słupcy w latach 1924-27. Rada Miejska w uznaniu zasług położonych przez Parysa nad podniesieniem estetycznego wyglądu miasta nazwała 5 czerwca 1930 plac jego nazwiskiem. Zginął w Katyniu |
|
Ulica Marcina ze Słupcy – tablica pamiątkowa |
Marcin ze Słupcy był synem Olbrachta (Alberta), mieszczanina ze Słupcy. Żył w pierwszej połowie XV w. Ojciec dbał o jego wykształcenie i po ukończeniu nauk przygotowujących w 1436 r. zapisał go na Uniwersytet Jagielloński. W 1437 r. uzyskał stopień bakałarza, a w 1441 tytuł magistra. Po ukończeniu studiów opuścił Kraków, powrócił do Słupcy, a w latach 1446-47 wykładał o poetach rzymskich słupeckiej młodzieży, między innymi Janowi ze Słupcy, późniejszemu kanonikowi katedry gnieźnieńskiej, dla którego był stryjem. Wykłady te odbywały się w szkole mieszczącej się przy kościele św. Wawrzyńca.
W 1447 r. wyjechał do Poznania, gdzie został rektorem szkoły katedralnej. W 1456 r. został powołany ponownie na Uniwersytet Krakowski i wykładał Owidiusza. Zachował się po nim trzy utwory wierszem pisane:
|
|
Rynek – kamienice, pomnik Wolności |
Pomnik Wolności na słupeckim Rynku został postawiony w 1926 roku dla upamiętnienia Słupczan, którzy w latach 1914 – 1920 złożyli Ojczyźnie największą ofiarę: swoje życie. W 1940 roku Niemcy pomnik rozebrali. Na jego miejscu założono klomb i trawnik. Po wojnie na Placu Wolności stanął znowu pomnik różniący się nieco od poprzedniego: w dolnej jego części umieszczono płaskorzeźby przedstawiające sceny bitewne autorstwa Adolfa Zdziarskiego, na szczycie umieszczona została czerwona gwiazda, a u stóp pomnika mogiły poległych w obronie Miasta żołnierzy Armii Czerwonej. W lutym 1997 roku ekshumowane zwłoki żołnierzy odwieziono na cmentarz wojskowy w Kole, a 11 listopada, odsłonięto i poświęcono odbudowany staraniem Słupczan Pomnik Wolności. Wokół rynku, staromiejskie Xix wieczne kamienice. W jednej z nich w roku 1935 mieściła się apteka. |
|
Ulica Warszawska – dom Gieryna (apteka k. kościoła) |
Jeden ze starszych budynków w mieście. Marian Gieryn postawił ten dom w roku 1921 i prowadził w nim sklep żelazny. Charakterystycznym elementem budynku była duża, unikatowa, pochodząca z 1928 roku, witryna wystawowa. Później (po wojnie) na wystawie zamiast artykułów żelaznych znalazły się... kapelusze - mieściła się tam pracownia damskich kapeluszy, a sklep zyskał nowy, potoczny, adres: słupczanki chodziły „do modystki”. Dziś mieści się tam apteka „Przy Kościele”. |
|
Kościół św. Wawrzyńca (dzwon, chrzcielnica, kropielnica, ołtarz, organy) |
Pierwsze wzmianki o kościele pw. Św. Wawrzyńca pochodzą z 1296 roku. Zniszczony w czasie najazdu krzyżackiego w 1331 roku. Potężna bryła późnogotyckiej fary jest przykładem dwuetapowego przedsięwzięcia budowlanego, w którym jako pierwsze w 1 poł XIV w. powstało prezbiterium, a w początkach XV w. dobudowano potężny korpus nawowy. Fundatorem przebudowy i rozbudowy kościoła w połowie XVw. był biskup poznański Andrzej z Bnina. Z bogatego wyposażenia na uwagę zasługuje umieszczony na belce tęczowej krucyfiks (z ok.1420r.) i figura Matki Boskiej Bolesnej z tzw. Grupy Ukrzyżowania z ok.1420 r. kropielnica późnogotycka z herbem Poraj, organy |
|
Dawna Landratura | Na narożniku ulicy Warszawskiej i Kościuszki znajduje się dom, w którym w czasie I wojny światowej mieściła się siedziba Landratsamtu czyli urząd starościński. |
|
Ulica Kościuszki 4 – | Zajazd pocztowy w budynek wzniesiony w pierwszej połowie XIX wieku, początkowo pełniący funkcję zajazdu pocztowego, aktualnie prywatny budynek mieszkalny. |
|
Plac Szkolny szkoła podstawowa nr 1 LO | Jeden ze starszych budynków w Słupcy. Mieściła się tu dawna Szkoła Powszechna, która powstała w latach 1922 – 24, Budynek nie zmienił swojego przeznaczenia – dziś funkcjonują tu szkoły: Szkoła Podstawowa nr 1 i Liceum Ogólnokształcące. |
|
Pomnik księdza Franciszka Szczygłowskiego | Ksiądz prałat Franciszek Szczygłowski (04-07??10.1876-28.07.1941) Od 1920 r. związany z parafią św. Wawrzyńca, sprowadził salezjanów do opactwa pocysterskiego w Lądzie oraz (ustalić datę) siostry sercanki do Słupcy, które mieszkają to do dnia dzisiejszego. W 1921 zainicjował budowę gmachu dla szkoły podstawowej i licealnej. Twórca Polskiej Macierzy Szkolnej, założyciel średniej szkoły handlowej, przekształconej w 1939 w gimnazjum kupieckie. W maju 1923 roku otrzymał godność kanonika honorowego kolegiaty kaliskiej. 7 grudnia 1940 r. aresztowany i zabrany do wiezienia w Koninie, a stamtąd do Gniezna. Zmarł ( został zamordowany) w Gnieźnie. Po wojnie pochowany w Radomsku. |
|
Kino „Sokolnia”, Miejski Dom Kultury |
W tym miejscu mieścił się lokal Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Z 3 czerwca 1925 roku pochodzi akt notarialny nabycia placu pod budowę sokolni. Inicjatorem utworzenia organizacji sokolej na terenie Słupcy był Józef Belechowicz. Organizacja nie ograniczała się tylko do zajęć sportowych i turystycznych. Towarzystwo posiadało własną orkiestrę dętą. Pierwsze kino, a raczej kinematograf wybudowany został w 1936 roku, zezwolenie na wyświetlanie filmów zostało wydane p. Wawrzyńcowi Kluczyńskiemu w lutym 1937. Przybytek nosił nazwę KINO „SŁOŃCE” i mieścił się w lokalu przy ulicy 11 Listopada. Grano w nim filmy nieme ilustrowane muzyką graną na żywo m.in. przez A.Szeluto. Po wojnie kino przeniesiono do budynku dawnej Sokolni i nazwano wdzięcznym imieniem Grażyna. W 2009 roku podczas uroczystego otwarcia odremontowanego budynku kina zmieniono jego nazwę na: KINO „SOKOLNIA” – upamiętniając tym samym słupeckich sokołów i sokolnię. |
|
Figura Św. Wawrzyńca |
10 sierpnia 1927 poświęcono figurę św. Wawrzyńca, która stanęła przed budynkiem na zbiegu ulic Traugutta i Tysiąclecia. W1935 roku figurę przeniesiono na plac przed budynkiem przytułku miejskiego(obecnie budynek Ksiąg Wieczystych). 10 sierpnia 2010 roku figura wróciła na swoje miejsce a św. Wawrzyniec decyzją papieża Benedykta XVI został ogłoszony patronem miasta. |
|
Pomnik Bohaterów II wojny światowej |
Pomnik Pamięci Narodowej Upamiętnia on tych, którzy wywalczyli niepodległość, a także tych, „którzy czynem i krwią serdeczną swe umiłowanie do ziemi ojczystej świadczyli.” |
|
jezioro słupeckie i kopiec szwedzki | Sztuczny zbiornik wodny, utworzony w roku 1954-1955 na miejscu torfowiska ze spiętrzenia wód rzeki Meszny o powierzchni 258 ha. Akwen jest bardzo popularny wśród wędkarzy. W przeszłości jezioro było miejscem organizacji zawodów motorowodnych. Od południa do jeziora przylegają obszary leśne i park miejski Słupcy. W wodach jeziora występują: leszcze, płocie, węgorze, karpie, okonie. Na jego wodach, na sztucznej wyspie wznoszą się pozostałości po starym, prasłowiańskim grodzisku, które wraz z groblą i osadą otwartą na brzegu jeziora tworzyło zespół osadniczy kultury łużyckiej z okresu halsztackiej wczesnej epoki żelaza (750-400r.p.n.e.). Ponoć kiedyś, podczas potopu szwedzkiego, obozowali tam Szwedzi – może stąd wzięła się nazwa, którą to miejsce określa się do dziś: „Szwedzki Kopiec”? |
|
cmentarz żydowski |
W czasie II wojny światowej splądrowany przez Niemców. Dziś o jego istnieniu przypomina symboliczny pomnik utworzony z głazów i szczątków macew – żydowskich płyt nagrobnych. Pomnik ustawiono w 1996 roku z inicjatywy Słupeckiego Towarzystwa Społeczno – Kulturalnego. Szczątki ocalałych macew można też oglądać w lapidarium przy Muzeum Regionalnym. |
|
Cmentarz Prawosławny ul. Szeluty |
To miejsce upamiętnia obelisk z prawosławnym krzyżem ustawiony staraniem Słupeckiego Towarzystwa Społeczno – Kulturalnego. |
|
dom A. Szeluto |
W tym domu mieszkał i pracował Apolinary Szeluto wybitny kompozytor i pianista okresu Młodej Polski. Los związał Go ze Słupcą, do której przybył wraz z rodziną w 1933 r. Pełnił tu obowiązki notariusza. Starszy Pan, spacerujący z psem – takim pozostał w pamięci wielu słupczan. Nigdy nie wyrzekł się swojej pasji: MUZYKI i nie zaprzestał komponowania. Po śmierci w 1966 roku spoczął na słupeckim cmentarzu parafialnym. |
24 a | Aleja katyńska | |
|
cmentarz parafialny | Cmentarz św. Krzyża . Słupecki cmentarz parafialny - powstał prawdopodobnie około roku 1831, na co wskazuje data zachowana na cmentarnej kapliczce. Jest to miejsce spoczynku powstańców, żołnierzy i osób zasłużonych dla miasta. Warto zobaczyć nagrobek: Wojciecha Olsztyńskiego – powstaniec z 1863r, grób rodziny Kozickich- rodziców ST. Kozickiego dowódcy słupeckich POW-iaków z 1918r., Ludwika Lubeka referent powiatu słupeckiego, A. Szeluto – kompozytor Młodej Polski, Ali Mustafy – Michałowskiego- adwokat, Mateusza Melania- powstaniec z 1863r, Atanazego Karwowskiego – kapelan wojsk powstańczych z 1863r, Felicjana Trębaczkiewicza – inicjator strajku dzieci szkolnych 1905r., Bronisław Gutowski – założyciel i prezes OSP, Marian Jarecki – regionalista, January Józef Jasiński-kapelmistrz OSP. |
|
Park Miejski |
Park Miejski założony został w 1867 roku. W ten sposób upamiętniono powstanie powiatu słupeckiego. W tym samym czasie po drugiej stronie ulicy wykopano stawek. Wespół z tym stawkiem, ze skwerem Szelity, ogródkiem jordanowskim i lasem komunalnym tworzy największy kompleks zieleni wokół miasta. Było to miejsce spotkań, zabaw, pikników, festynów, koncertów, choć nie tylko - miały tam też miejsce wydarzenia o wymiarze historycznym. I tak w roku 1907 w czasie strajku szkolnego, młodzież przeszła spod gmachu szkoły podstawowej przy ulicy Warszawskiej do wschodnich granic miasta topiąc po drodze w parkowym stawku dwugłowego, carskiego, orła – symbol rusyfikacji. W 1912 roku przejeżdżający konno ulicą Warszawską podjechał do krzyża stojącego nad stawkiem i zdjął koronę z głowy Jezusa, a następnie wrzucił ją do wody. Incydent ów zauważył mieszkaniec Słupcy p. Gieryn, który po oddaleniu się żołnierza wyłowił ową koronę i przechował ją do 22 stycznia 1916 roku, kiedy to w rocznicę powstania styczniowego odbyła się manifestacja patriotyczno – religijna mieszkańców Słupcy, której centralnym momentem była koronacja Chrystusa odzyskaną koroną. Podjęto starania, aby wpisać słupecki Park Miejski do rejestru zabytków. |
|
Skwer Szeluto i pomnik |
Pomnik ku czci Apolinarego Szeluto postawiono w setną rocznicę Jego urodzin (23 lipca 1984 roku). Na domu, w którym mieszkał wmurowano tablicę pamiątkową, skwer leżący nieopodal nazwano Jego imieniem, tam stanął też pomnik – fortepian, Jemu poświęcony. |
|
Muzeum Regionalne |
Muzeum Regionalne mieści się w zabytkowej willi z 1920 roku. Inicjatywę utworzenia placówki gromadzącej materialne pamiątki z przeszłości podejmowano trzykrotnie, wreszcie w 1975 roku udało się to słupeckiemu regionaliście - Wojciechowi Sypniewskiemu. Są tam zgromadzone zbiory archeologiczne, etnograficzne oraz historyczne ilustrujące historię i kulturę miasta, bogatą przeszłość Ziemi Słupeckiej oraz losy mieszkańców tych terenów na przestrzeni wieków. |